ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟ MsDos
Έχετε τον υπολογιστή σας και προφανώς έχετε και ένα-δύο προγράμματα για να τα χρησιμοποιήσετε μ αυτόν. Τι είναι όμως αυτό το πράγμα που λέγεται DOS; Γιατί ακούτε τόσα πολλά γι αυτό;
TO DOS EINAI ENA ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ
Το DOS είναι ένα πρόγραμμα και το πιο πιθανό είναι ότι κανένα από τα άλλα προγράμματά σας δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αυτό, γιατί το DOS ελέγχει όλα τα μέρη του συστήματος του υπολογιστή σας. Το DOS όχι μόνο κάνει δυνατή τη λειτουργία των άλλων σας προγραμμάτων, αλλά σας δίνει και τον πλήρη έλεγχο πάνω στο τι κάνει ο υπολογιστής σας και πώς το κάνει.
ΤΟ HARDWARE ΔΊΝΕΙ ΤΗΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ
Τα εξαρτήματα του υπολογιστή σας, που λέγονται Hardware, περιλαμβάνουν πιθανότατα ένα πληκτρολόγιο, μια οθόνη, έναν εκτυπωτή και έναν ή περισσότερους οδηγούς δίσκου. Οι σκοποί που εξυπηρετούν τα πρώτα τρία είναι προφανείς : Στο πληκτρολόγιο πληκτρολογείτε εντολές και το σύστημα αποκρίνεται εμφανίζοντας ή εκτυπώνοντας μηνύματα και αποτελέσματα.
Ο σκοπός ενός οδηγού δίσκου δεν είναι και τόσο προφανής, τον κατανοείτε όμως γρήγορα, καθώς χρησιμοποιείτε στο σύστημά σας Ενας οδηγός δίσκου καταγράφει και επιστρέφει πληροφορίες, όπως περίπου ένα κασετόφωνο καταγράφει και παίζει μουσική. Οι πληροφορίες του υπολογιστή σας καταγράφονται σε αρχεία στους δίσκους θα δείτε ότι τα αρχεία των δίσκων είναι τόσο ουσιαστικά για τη δουλειά σας όσο και τα χάρτινα αρχεία στις περισσότερες παραδοσιακές εργασίες γραφείου.
ΤΟ SOFTWARE ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΕΙ
Όσο δυνατό και γρήγορο να είναι το hardware, ένας υπολογιστής δεν μπορεί να κάνει τίποτα χωρίς τα προγράμματα, το software (Λογισμικό). Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι software: τα προγράμματα του συστήματος, που ελέγχουν τη λειτουργία του υπολογιστή σας και τα προγράμματα εφαρμογών, που εκτελούν εργασίες με πιο φανερή χρησιμότητα.
Το Hardware, το χειρίζεται ένα πρόγραμμα του συστήματος, που το λέμε το λειτουργικό σύστημα. Το λειτουργικό σύστημα επιτρέπει σ ένα πρόγραμμα εφαρμογών να συγκεντρωθεί σε ότι κάνει καλύτερα, χωρίς να ασχοληθεί με την διαχείριση του hardware. To DOS είναι ένα λειτουργικό σύστημα.
Το DOS κατευθύνει το σύστημα του υπολογιστή σας. Τα προγράμματα εφαρμογών σας τρέχουν σε συμφωνία με το DOS. Πολλά απ΄ αυτά που κάνει το DOS για σας είναι αόρατα, όπως το πώς αποθηκεύει ένα αρχείο στο δίσκο ή πως τυπώνει στον εκτυπωτή. Όμως το DOS σας αφήνει να ασχοληθείτε μ΄ αυτά που σας ενδιαφέρουν, όπως ποιο πρόγραμμα θα εκτελεστεί ή ποιο αρχείο θα σβηστεί.
ΟΙ ΟΔΗΓΟΙ ΔΙΣΚΩΝ
Οι προσωπικοί υπολογιστές χρησιμοποιούν συνήθως δύο τύπους δίσκων : έναν εύκαμπτο δίσκο μέσα σ ένα πλαστικό προστατευτικό περίβλημα, ο οποίος λέγεται δισκέτα και μια μόνιμα τοποθετημένη μεταλλική πλακέτα που λέγεται σκληρός δίσκος.
ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΣΚΟΥ
Οπως ακριβώς οργανώνετε και αποθηκεύετε τις γραπτές σας καταχωρήσεις σε χάρτινα αρχεία, έτσι οργανώνετε τις πληροφορίες του υπολογιστή σε αρχεία δίσκου. Ενα αρχείο είναι μια συλλογή από ομοειδής πληροφορίες, αποθηκευμένες στον δίσκο. Μπορεί να είναι ένα γράμμα, μια λίστα προμηθειών, ένας κατάλογος πελατών κα. Ολόκληρη η δουλειά σας με τον υπολογιστή θα στρέφεται γύρω από αρχεία.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΝΤΟΛΩΝ ΤΟΥ DOS
Οι οδηγίες που δίνετε στο DOS λέγονται εντολές. Σε γενικές γραμμές, το DOS δεν ξέρει τι έχετε πληκτρολογήσει μέχρι που θα πατήσετε το πλήκρο Enter, γι αυτό να θυμάστε : Ολοκληρώνετε μια διαταγή πατώντας Enter.
To πλήκτρο Backspace σβήνει τον τελευταίο χαρακτήρα που πληκτρολογήσατε να το χρησιμοποιείτε για να διορθώνετε λάθη πληκτρολόγησης.
ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Πριν ξεκινήσετε το σύστημα, πρέπει να βεβαιωθείτε ότι το πορτάκι του οδηγού Α (ο οδηγός δισκέτας) δεν είναι κλειστό. Ανάψτε το σύστημα. Ο υπολογιστής δείχνει να μην κάνει τίποτα για μερικά δευτερόλεπτα, αλλά αυτό είναι φυσιολογικό. Κάθε φορά που ανοίγετε τον διακόπτη του ρεύματος, ο υπολογιστής ελέγχει την μνήμη και όλες τις συσκευές που είναι συνδεμένες μ αυτόν, για να εξασφαλίσει ότι όλα δουλεύουν σωστά. Αφού σιγουρευτεί ότι όλα είναι εντάξει, ο υπολογιστής αρχίζει να φορτώνει το DOS στην μνήμη.
ΤΟ ΣΗΜΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
To C:> είναι το σήμα του συστήματος, και σας γνωστοποιεί τον τρέχοντα οδηγό (οδηγός C) . Το DOS αναγνωρίζει τους οδηγούς σας με γράμματα πχ σύστημα με ένα σκληρό δίσκο (hard disk) και ένα οδηγό δισκέτας (disk drive) θα ονομαστεί ο σκληρός δίσκος C και ο οδηγός δισκέτας Α.
ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΑΡΧΕΙΩΝ
Το DOS αναγνωρίζει το κάθε αρχείο από το όνομα του, το οποίο αποτελείται από δύο τμήματα:
- το όνομα του αρχείου (filename) που μπορεί να αποτελείται από λατινικούς χαρακτήρες και μπορεί να έχει μήκος μέχρι και οκτώ (8) χαρα-κτήρες
- την προέκταση του αρχείου (extension) που μπορεί να αποτελείται από λατινικούς χαρακτήρες και μπορεί να έχει μήκος μέχρι και τρείς (3) χαρακτήρες. Είναι προαιρετικό συγκριτικά με το όνομα του αρχείου που είναι υποχρεωτικό. Δηλώνει συνήθως το είδος του αρχείου :
.BAS Basic αρχεία
.EXE, .COM Αναγνωριστικό για εκτελέσιμα αρχεία
.BAT Batch αρχεία
.SYS Αρχεία συστήματος
.LIB Βιβλιοθήκες (libraries) κ.α.
ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΟΔΗΓΟΥ
Mπορείτε να αλλάξετε τον τρέχοντα οδηγό πληκτρολογώντας το γράμμα του νέου οδηγού, ακολουθούμενο από μια ανω-κάτω τελεία. Για παράδειγμα, για να κάνετε τρέχοντα οδηγό τον Α, πληκτρολογήστε :
C: a: < enter >
A:
Tώρα σήμα του συστήματος είναι το A:>, πράγμα που σημαίνει ότι το DOS θα ψάχνει τα αρχεία σας στον οδηγό Α..
ΚΑΘΑΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΟΘΟΝΗΣ
Μερικές φορές όταν η οθόνη γεμίζει από εντολές και αποκρίσεις, ίσως να θέλετε να την καθαρίσετε προτού συνεχίσετε τη δουλειά σας.Μπορείτε να σβήσετε οτιδήποτε βρίσκεται στην οθόνη με την εντολή cls. πχ
A:> cls < enter >
Η οθόνη καθαρίζεται και περιέχει μόνο το σήμα του συστήματος στην πάνω αριστερή της γωνία.
ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ KAI ΩΡΑΣ
Ο υπολογιστής έχει ένα ηλεκτρονικό ρολόι που κρατάει την ώρα με ακρίβεια εκατοστού του δευτερολέπτου. Το DOS χρησιμοποιεί το ρολόι για να παρα-κολουθεί την ημερομηνία και την ώρα.
Το ρολόι, λειτουργεί συνεχώς, τροφοδοτούμενο από την δική του μπαταρίa Μπορείτε να αλλάζετε την ημερομηνία όποτε θέλετε με την εντολή date .
Πληκτρολογήστε :
C:> date
To DOS εμφανίζει την τρέχουσα ημερομηνία και σας ζητάει νέα ημερομηνία:
Current date is Fri 10-22-1993Η ημερομηνία σήμερα είναι Παρ 22-10-1993
Enter new date (mm-dd-yy): __Θα δώσετε νέα ημερομηνία (μμ-ηη-χχ); __
Δώστε τη σωστή ημερομηνία και πατήστε το πλήκτρο Enter. To DOS ρυθμίζει το ημερολόγιο του στη νέα ημερομηνία και εμφανίζει το μήνυμα του συστήματος. Αν είχατε πατήσει Enter, το DOS θα άφηνε την ημερομηνία όπως είναι. Μπορείτε με τον ίδιο τρόπο να ελέγχετε και να αλλάζετε την ώρα, με την εντολή Time. Για να ρυθμίσετε το ρολόι στη σωστή ημερομηνία, πληκτρολογήστε:
C:> time
Το DOS εμφανίζει την ώρα και ζητάει την καινούργια ώρα:
Current time is 8:22:33:55 Η ώρα είναι 8:22:33:55
Enter new time (hh:mm:ss) : __θα δώσετε νέα ώρα ; __
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ ΑΡΧΕΙΩΝ ΕΝΟΣ ΔΙΣΚΟΥ
Για να εμφανίσετε τον κατάλογο των αρχείων του δίσκου που βρίσκεται στον τρέχοντα οδηγό, πληκτρολογήστε απλά dir, το όνομα της εντολής για την εμφάνιση του καταλόγου.
C: dir
To DOS εμφανίζει τον κατάλογο του τρέχοντος δίσκου.
ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Aν το DOS εμφανίζει το σήμα του συστήματος, το μόνο που πρέπει να κάνετε για να κλείσετε το σύστημα είναι να κλείσετε το διακόπτη του ρεύματος. Μπορείτε να το κάνετε αυτό οποιαδήποτε στιγμή, εκτός αν είναι αναμμένο το φωτάκι σ έναν οδηγό δισκέτας ( αν κλείσετε το διακόπτη ενώ δουλεύει ένας οδηγός, μπορεί να χάσετε τα δεδομένα από τον δίσκο.). Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση ( πιθανό είναι να βρίσκεστε μέσα σε κάποιο πρόγραμμα ), θα πρέπει να ακολουθήσετε πάντα, τις οδηγίες που συνοδεύουν συγκεκριμένα προγράμματα, για να αποθηκεύσετε τη δουλειά σας και να εγκαταλείψετε το πρόγραμμα.
ΟΔΗΓΟΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΤΙΣ ΕΝΤΟΛΕΣ ΤΟΥ DOS
Ακολουθεί περιληπτική αναφορά στις εντολές του DOS. Για περισσότερες πληροφορίες, εκτός από τα βιβλία που αναλύουν το DOS, μπορούμε να μάθουμε εάν τρέξουμε την εντολή Help. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που αναλύει και εξηγεί με παραδείγματα όλες τις εντολές του DOS.
ANSI.SYS
Πρόγραμμα ελέγχου της οθόνης και του πληκτρολογίου.
APPEND
Καθορισμός μιας Διαδρομής Δεδομένων.
ASSIGN
Απόδοση Λειτουργιών του δίσκου σε άλλον οδηγό.
ATTRIBUTE
Εμφάνιση ή Αλλαγή των ιδιοτήτων των αρχείων.
BACKUP
Δημιουργία εφεδρικών αντιγράφων των αρχείων.
BREAK
Ρυθμίζει πότε θα κάνει το DOS έλεγχο για Ctrl-C
CHCP
Αλλαγή σελίδας κωδικών για όλο το σύστημα
CD
Aλλαγή του τρέχοντος Καταλόγου.
CHKDSK
Ελεγχος της κατάστασης του δίσκου.
CLS
Καθάρισμα της Οθόνης.
COMMAND
Ξεκίνημα ενος νέου επεξεργαστή διαταγών.
COMP
Σύγκριση δύο αρχείων.
DATE
Αλλαγή ή εμφάνιση της ημερομηνίας του Συστήματος.
DEFRAG
Καταμερισμός και ταξινόμηση αρχείων στον δίσκο.
DEL
Διαγραφή ενός αρχείου.
DIR
Εμφάνιση των καταχωρήσεων ενός καταλόγου.
DISKCOMP
Σύγκριση δύο δισκετών
DISKCOPY
Αντιγραφή μιας ολόκληρης δισκέτας.
EXE2BIN
Μετατροπή ενός εκτελέσιμου (ΕΧΕ) αρχείου σε μορφή COM
EXIT
Τερματισμός ενός δευτερεύονα επεξεργαστή διαταγών.
FASTOPEN
Επιτάχυνση της προσπέλασης αρχείων.
FDISK
Διαμόρφωση ενός σκληρού δίσκου.
FIND
Ψάξιμο αρχείων για ένα αλφαριθμητικό.
FORMAT
Προετοιμασία ενός Δίσκου.
GRAFTABL
Φόρτωση του συνόλου χαρακτήρων γραφικών.
GRAPHICS
Επιτρέπει την εκτύπωση μιας οθόνης Γραφικών.
JOIN
Σύνδεση ενός οδηγού δίσκου σε έναν κατάλογο.
KEYB
Επιλογή μιας διάταξης πληκτρολογίου.
LABEL
Aλλαγή της ετικέτας ενός δίσκου.
MEM
Εμφάνιση ελεύθερης διαθέσιμης μνήμης.
MEMMAKER
Αυτόματη διαχείριση της μνήμης.
MD
Δημιουργία ενός νέου καταλόγου.
MODE
Προσαρμογή των συσκευών.
MORE
Επαναφορά μιας σελίδας κωδικών που είχε χαθεί
MSBACKUP
Δημιουργία ή ανάκτηση εφεδρικών αντιγράφων των αρχείων (νεότερη έκδοση).
NLSFUNC
Υποστήριξη εθνικής γλώσσας και συμβάσεων.
PATH
Καθορισμός της διαδρομής διαταγών.
PRINT
Εκτύπωση ενός αρχείου.
PROMPT
Ρύθμιση του σήματος του συστήματος
RAMDRIVE.SYS
Δημιουργία ενός υποθετικού ή RAM οδηγού στην μνήμη
RECOVER
Ανάκτηση αρχείων από ενα χαλασμένο δίσκο.
RD
Σβήσιμο ενός καταλόγου.
REN
Αλλαγή του ονόματος ενός αρχείου.
REPLACE
Αντικατάσταση ή προσθήκη αρχείων σε ένα δίσκο.
RESTORE
Ανάκτηση εφεδρικών αρχείων.
SCANDISK
Έλεγχος της κατάστασης του δίσκου και επισκευή.
SET
Αλλαγή μιας μεταβλητής περιβάλλοντος εργασίας.
SHARE
Επιτρέπει το μοίρασμα αρχείων.
SORT
Ταξινομεί τις γραμμές ενός αρχείου.
SUBST
Αντιμετωπίζει έναν οδηγό δίσκου σαν κατάλογο.
SYS
Μεταφορά αρχείων συστήματος.
TIME
Αλλαγή ή εμφάνιση της ώρας του συστήματος.
TREE
Εμφάνιση της δομής των καταλόγων.
TYPE
Παρουσίαση ενός αρχείου.
VER
Εμφάνιση του αριθμού έκδοσης του DOS.
VERIFY
Επαλήθευση των δεδομένων ενός δίσκου.
VOL
Εμφάνιση της ετικέτας ενός δίσκου
XCOPY
Επιλεκτική αντιγραφή αρχείων και καταλόγων.
